Temmuz ayı genellikle gıda ve tarım ürünü fiyatlarının düştüğü bir dönemdir.
Pek çok meyve çeşidi pazarlama sistemi,koruma şartları,raf ömrünü uzatma konusundaki geri kalmışlığımız ve diğer etmenlerin etkisi ile ya tarlada kalmakta ya da satılmadan pazardan çöplüğe gitmektedir.
Özellikle sebze ve tarla meyveleri (kavun,karpuz v.b ) tarlada1-2 TL’den-eğer hasat edliyorsa- Pazar,manav ve marketlerde 5-8 TL’den pazarlandı.5-8 TL günümüz şartlarında çok düşük bir rakam gibi gözükse de tarla ve market arasındaki fiyat farkı %400- 800 arasında değişmektedir.Aradaki bu fark hemen hiç risk taşımayan aracıların hesabına akmaktadır.
Dün Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar’ın Tarımsal girdi fiyatları ile ilgili Ziraat Odaları’nın kurumsal analizini aktarmıştık.Bugün ise Tarla-Pazar/ market fiyatları analizini yapacağız.
Temmuz ayı üretici market fiyat değişimi,
“Temmuz ayında üretici ve market arasındaki fiyat farkı en fazla yüzde 613,8 ile karpuzda görüldü.
Karpuzdaki fiyat farkını yüzde 295,8 ile patlıcan, yüzde 275,3 ile salatalık, yüzde 247,6 ile yeşil soğan, yüzde 242,8 ile havuç takip etti.
Karpuz 7,1 kat, patlıcan 4 kat, salatalık 3,8 kat, yeşil soğan 3,5 kat, havuç 3,4 kat fazlaya satıldı. Üreticide 1 lira 18 kuruş olan karpuz markette 8 lira 42 kuruşa,7 lira 50 kuruş olan patlıcan 29 lira 68 kuruşa, 6 lira olan salatalık 22 lira 52 kuruşa, 10 lira olan yeşil soğan 34 lira 76 kuruşa, 12 lira olan havuç 41 lira 13 kuruşa satıldı.
Temmuz ayında fiyatı en fazla artan ürün hem üretici hem de markette limon olurken, fiyatı en fazla düşen ürün markette kabak, üreticide ise yeşil soğan oldu. “
Market fiyatları
Temmuz ayında markette 37 ürünün 19’unda fiyat artışı, 17’sinde ise fiyat azalışı görüldü. Bir üründe ise fiyat değişimi görülmedi. Temmuz ayında markette fiyatı en fazla artan ürün yüzde 37,8 ile limon oldu. Limondaki fiyat artışını yüzde 14,3 ile yumurta, yüzde 12,8 ile elma, yüzde 5 ile kuru incir ve yüzde 3 ile mısırözü yağı takip etti.
Markette fiyatı en fazla azalan ürün ise yüzde 42,6 ile kabak oldu. Kabaktaki fiyat düşüşünü yüzde 39,8 ile karpuz, yüzde 31,5 ile patates, yüzde 24,6 ile kuru soğan ve yüzde 19,5 ile yeşil soğan izledi.”
Üretici fiyatları
“Temmuz ayında üreticide 29 ürünün 10’unda fiyat artışı olurken 14’ünde fiyat düşüşü görüldü. 5 üründe ise fiyat değişimi olmadı.
Üreticide en çok fiyat düşüşü yüzde 41,2 ile yeşil soğanda görüldü. Yeşil soğandaki fiyat düşüşünü yüzde 41 ile karpuz, yüzde 39,1 ile patates, yüzde 38,5 ile patlıcan, yüzde 38,3 ile kabak izledi.
Üreticide en çok fiyat artışı yüzde 55,6 ile limonda görüldü. Limondaki fiyat artışını yüzde 29,6 ile yeşil mercimek, yüzde 27,5 ile sivri biber, yüzde 17,8 ile yumurta ve yüzde 13,1 ile kırmızı mercimek izledi.”
Üretici fiyat değişiminin nedenleri
“Kırmızı ve yeşil mercimek fiyatı yeni sezonda rekoltenin düşük olması nedeniyle yükseldi.
Sivri bibere olan talebin artması fiyatların yükselmesine sebep oldu.
Patlıcan, ve kabakta arzın artması fiyatların düşmesine neden oldu.
Yumurta fiyatlarındaki artış arz ve talepteki değişimlerden kaynaklandı.
Karpuzda arz artışının yanı sıra talebin düşük olması üreticide fiyatları düşürdü.
Limonda depoda uzun süre beklemeden kaynaklı fire oranları yükseldi. Arzdaki azalmayla birlikte limon fiyatları arttı.
Temmuz ayının ortalarında hasadın yoğunlaşmasıyla arz artışı patates fiyatlarını düşürdü.
Yeşil soğandaki fiyat düşüşü talepteki azalmadan kaynaklandı.”