Tüketici şikayetlerinin artması üzerine Ticaret Bakanlığı ile Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), kredi kartı ile sigara alımı sırasında ek ücret talep eden işletmelere karşı harekete geçti. Mevzuata aykırı olarak kartlı ödemelerde 4 TL’ye varan komisyon alan bazı işletmeler hakkında soruşturma başlatıldı. Denetimlerin ardından ciddi idari yaptırımlar ve hatta Cumhuriyet savcılıklarına suç duyurusunda bulunulabileceği bildirildi.
Sigara satışı sırasında zorunlu ürün dayatması veya kartla ödeme farkı gibi uygulamaların yaygınlaşması, tüketici hakları açısından ciddi bir ihlal olarak değerlendiriliyor. İki kurum da kartlı işlemlerde hiçbir şekilde ek ücret talep edilemeyeceğini vurgulayarak, bu konuda sıfır tolerans politikası uygulayacaklarını duyurdu.
Kartla ödeme farkı yasak! İşletmeler açıkça kanunu ihlal ediyor
Kredi kartıyla yapılan alışverişlerde satıcının ek ücret talep etmesi Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu kapsamında açıkça yasaklanmış durumda. Ancak son dönemde, özellikle sigara gibi sabit fiyatlı ürünlerde bazı işletmelerin bu yasağı görmezden gelerek müşterilere “kart farkı” yansıttığı görülüyor.
Bu uygulamalar sadece yasa dışı olmakla kalmıyor, aynı zamanda ticari şeffaflığa da zarar veriyor. Mevcut düzenlemelere göre, bir ürünün nakit veya kartla fiyatı aynı olmalı, ödeme yöntemine göre farklılaştırma yapılamaz. Uzmanlar, bu tür uygulamalara maruz kalan tüketicilerin mutlaka şikâyet hakkını kullanmaları gerektiğini belirtiyor.
Ticaret Bakanlığı ve BDDK denetim başlattı
Ticaret Bakanlığı ve BDDK’dan yapılan açıklamalarda, tüketicilerin mağdur edilmesine kesinlikle müsamaha gösterilmeyeceği ifade edildi. İki kurum tarafından koordineli yürütülecek denetimlerde, mevzuata aykırı işlem yapan market ve büfeler tespit edilerek cezai yaptırımlarla karşı karşıya kalacak.
Ayrıca bu kapsamda işletmelerin bankalarla yaptıkları üye iş yeri sözleşmeleri de iptal edilebilecek. Bu yaptırım, kredi kartı tahsilat sistemini kullanan işletmeler için oldukça ciddi sonuçlar doğurabilir. Mevzuat ihlalleri sürekli hale gelirse, Cumhuriyet savcılıklarına da suç duyurusunda bulunulacağı ifade edildi.
Sigara satışında zorunlu ürün dayatması da şikayet konusu oldu
Vatandaşlardan gelen bildirimlere göre bazı marketler, kredi kartıyla sigara alımı sırasında yalnızca ek ücret almakla kalmıyor, aynı zamanda farklı bir ürünü birlikte alma şartı da koşuyor. Bu uygulamanın da kanuna aykırı olduğu belirtiliyor.
Örneğin bazı işletmeler, “sigara almak için sakız ya da çakmak da almanız gerekiyor” gibi şartlar ileri sürerek tüketiciyi yönlendirme ve mecbur bırakma yoluna gidiyor. Bu durum hem adil ticaret ilkelerine hem de tüketici haklarına aykırı kabul ediliyor.
Kurala uymayan işletmelere ağır cezalar gündemde
Yetkililer, banka ve kredi kartı ile alışverişte ek ücret almanın yasaya aykırı olduğunu hatırlatarak, bu kuralı ihlal eden işletmelere ağır para cezaları, sözleşme feshi ve adli işlem gibi çeşitli yaptırımların uygulanabileceğini bildirdi.
Ticaret Bakanlığı denetim ekiplerinin sahadaki kontrollerini artırdığı, BDDK’nın ise üye iş yeri anlaşmaları üzerinde detaylı inceleme yaptığı öğrenildi. Özellikle büyük şehirlerde ve zincir marketlerde kontrollerin yoğunlaştırılacağı belirtildi.