İklim değişikliğiyle birlikte artan sıcaklıklar sadece çevresel değil, aynı zamanda sağlık açısından da büyük tehdit oluşturuyor. Biruni Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Talip Asil, beyin hücrelerinin ısıya karşı son derece hassas olduğunu belirterek, yüksek sıcaklıkların nörolojik hastalıklarda ciddi etkiler yaratabileceğini söyledi.
SICAK HAVA NÖROLOJİK SEMPTOMLARI ARTIRIYOR
İngiltere’de bir Nöroloji Enstitüsü tarafından yapılan araştırmaya göre, artan sıcak hava dalgaları epilepsi, felç, ensefalit, multipl skleroz (MS), migren ve Alzheimer gibi pek çok nörolojik rahatsızlığı tetikliyor. Ayrıca sıcaklık artışları; anksiyete, depresyon ve şizofreni gibi psikiyatrik bozuklukları da etkileyebiliyor.
Prof. Dr. Talip Asil, araştırmanın sonuçlarını değerlendirerek, “Beyin hücreleri sabit sıcaklıklarda dengede kalır. Ancak aşırı sıcaklıklar beyne ek yük bindirerek hem fizyolojik hem de biyolojik sistemleri bozar. Bu da birçok nörolojik hastalığın tetiklenmesine yol açar” dedi.
GECE SICAKLIĞI EPİLEPSİ NÖBETLERİNİ TETİKLEYEBİLİR
Gece saatlerinde artan sıcaklıkların uyku kalitesini düşürdüğüne dikkat çeken Prof. Dr. Asil, “Uyku bozukluğu, özellikle epilepsi hastalarında nöbet sıklığını artırabilir. Uyku, beynin kendini onardığı bir süreçtir. Kalitesiz uyku bu süreci olumsuz etkiler” ifadelerini kullandı.
Özellikle sıcak havalarda migren ataklarının sıklaştığını belirten Asil, hipertansiyonu olan bireylerde ise beyin kanaması riskinin yükseldiğine dikkat çekti.
BEYİN BARİYERİ TEHLİKE ALTINDA
Prof. Dr. Talip Asil, sıcaklık artışının beyni koruyan kan-beyin bariyerini zayıflattığını vurgulayarak şunları söyledi:
“Yüksek sıcaklık, bu bariyerin geçirgenliğini artırarak toksinlerin, bakterilerin ve virüslerin beyin dokusuna ulaşma riskini artırıyor. Bu da başta Alzheimer olmak üzere nörodejeneratif hastalıkların gelişme olasılığını artırıyor.”
FOSİL YAKITLAR DEMANS VAKALARINI ARTIRABİLİR
Dünyada hızla artan Alzheimer hasta sayısına da dikkat çeken Prof. Dr. Asil, 2050 yılına kadar bu sayının üç katına çıkmasının beklendiğini hatırlattı. Ancak bu öngörülerde iklim krizinin etkisinin henüz yeterince hesaba katılmadığını da vurguladı.
“Bir santigrat derecelik sıcaklık artışı bile Alzheimer ve Parkinson gibi hastalıkların sıklığını artırabilir. Fosil yakıtların yoğun şekilde kullanılması, havadaki toksin oranını yükselterek daha fazla demans vakasına neden olabilir” şeklinde konuştu.
BEYNİ KORUMAK İÇİN İKLİM KRİZİNE KARŞI ÖNLEM ŞART
Son olarak Prof. Dr. Talip Asil, beyin sağlığını korumak ve nörolojik hastalıkların seyrini yavaşlatmak için sadece tıbbi değil, çevresel önlemlerin de hayati olduğunu belirtti. “Sıcaklık artışlarının sağlığa etkisi artık göz ardı edilemez. Toplumsal farkındalık ve iklim değişikliğiyle mücadele, sağlıklı bir gelecek için zorunluluktur” dedi.
