İddialara göre, “Kamu Konut Finansmanı Kurumu” kurulup banka‑devlet ortaklığında 30–50 yıllık vadeli paketler sunulacak. Bankalar piyasa faizini uygulayacak, devlet faizin bir kısmını sübvanse edecek. “Kira öder gibi ödeme” modeli de alternatifi oluşturuyor. Uzmanlar, uygulama ayrıntılarını ve makro riskleri değerlendirmeye başladı.
600 Ay’a Uzayan Vade
40 yıl 480, 50 yıl 600 ay vadeli paketlerle aylık taksitler kira seviyesine inebiliyor. 20 yıllık krediyle kıyaslandığında yüzde 40–60 arası vade uzatım avantajı var. Ancak uzun vadeli geri ödemede toplam faiz yükü de katlanarak artıyor. Devlet sübvansiyonu, taksitleri stabil tutmayı hedefliyor. Vade uzadıkça kredi maliyeti ve ekonomik ömrü dengede tutulmalı.
Konut Finansmanı Kurumunun Rolü
Uzman önerisi olan bu kurum, devlet garantisiyle tahvil ihraç ederek kaynak toplayacak. Toplanan fonlar, bankalara uzun vadeli kredi sağlamak için aktarılacak. Kurum, proje bazlı veya genel konut finansmanı modelleri tasarlayabilir. Kamu‑özel iş birliği projelerini koordine edecek mekanizma işlevi görecek. Kurumun yönetim yapısı ve şeffaflığı, güvenilirlik için kilit önemde.
“Kira Öder Gibi” Alternatifi
Devlet ortaklığıyla geliştirilen modelde, vatandaş kira öder gibi ödeme yapacak. Sözleşme sonunda tapu devri gerçekleşecek. Yüksek peşinat barajı ortadan kalkıyor. Uzun vadeli kira benzeri ödemelerde istikrar sağlanması için tüketici koruma tedbirleri planlanıyor. Bu yaklaşım, düşük gelirli kesimleri de konut sahibi yapmayı amaçlıyor.
Başarı İçin Gerekli Koşullar
Uzun vadeli konut kredilerinin sürdürülebilir olması için enflasyon, faiz ve büyüme beklentilerinin istikrarlı olması gerekiyor. Makro ihtiyati araçlarla fiyat balonunun önüne geçilmeli. Kur ve faiz şoklarına karşı esnek yapı kurulmalı. Denetim ve veri analitiği altyapısı, geri ödeme performansını izlemeli. Kurumun şeffaf raporlama sistemi, başarının ölçütlerini ortaya koyacak.
