İran'da yıllardır konuşulan para reformu, nihayet meclisten geçti. Ulusal para birimi olan riyalden dört sıfır atılmasını öngören yasa tasarısı, İran Meclisi tarafından kabul edildi. 10 bin İran Riyali, yeni sistemde 1 yeni riyale denk gelecek. Değişim süreci üç yıl sürecek.
10 BİN ESKİ RİYAL 1 YENİ RİYAL OLACAK
İran Meclisi Ekonomi Komisyonu’nun iki ay önce yeniden gündeme getirdiği tasarıya göre, 10 bin mevcut riyal 1 yeni riyale dönüştürülecek. Yeni para birimi ile eski riyal, üç yıl boyunca birlikte tedavülde kalacak. İran Merkez Bankası ise dönüşüm süreci için iki yıl içinde gerekli işlemleri tamamlayacak.
Tasarının yürürlüğe girebilmesi için Anayasayı Koruyucular Konseyi’nin onayı ve Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan’ın imzası gerekiyor.
DÖVİZDE REKOR, ENFLASYONDA YÜKSELİŞ
Yeni düzenleme, İran ekonomisinin yaşadığı yüksek enflasyon ve değer kaybı ortamında gündeme geldi. İran Riyali, özellikle Eylül ayında BM yaptırımlarının yeniden yürürlüğe girmesi sonrası büyük bir değer kaybı yaşadı.
Serbest piyasada 1 ABD Doları, şu an 1 milyon 115 bin riyal seviyesinden işlem görüyor. Oysa sadece iki ay önce bu rakam 920 bin riyal civarındaydı.
Uzmanlar, bu adımın İran ekonomisinde günlük işlemleri kolaylaştırmayı hedeflediğini ancak tek başına bir para politikası çözümü olmadığını ifade ediyor.
MUHALEFETTEN ELEŞTİRİ: İTİBAR SIFIRLA GELMEZ
Tasarının meclisten geçmesine rağmen bazı milletvekillerinden eleştiriler geldi. ISNA’ya konuşan Milletvekili Hüseyin Samsami, “Dört sıfır atılarak ulusal para biriminin itibarı yeniden kazandırılmaz. Bu ancak para biriminin gerçek değerinin güçlendirilmesi ile sağlanabilir” dedi.
RİYALDEKİ DÜZENLEME NE ANLAMA GELİYOR?
İran’ın paradan sıfır atma kararı, ülkedeki ekonomik zorluklara karşı teknik bir düzenleme olarak değerlendiriliyor. Yüksek enflasyon, fiyat etiketlerindeki büyüme ve muhasebe işlemlerindeki karmaşa gibi nedenlerle bu adım atılırken, reformun piyasada nasıl karşılık bulacağı ise önümüzdeki aylarda netleşecek.