Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES), emeklilikte yaşanan gelir kaybını azaltmayı hedefleyen, maaşlardan kesinti yoluyla işleyen bir ikinci emeklilik modeli olarak tasarlandı. İlgili bakanlıkların hazırladığı sistemle hem işçi hem işveren katkı payı belirli oranlarla bir bireysel fon hesabına aktarılacak. Bu sistemle çalışanlar, SGK emekliliğine ek olarak ikinci bir gelir elde etmeyi hedefleyecek.
TES NEDİR?
TES, çalışanların aktif çalışma döneminde yaptığı birikimlerin emeklilik dönemine yansıtılmasını sağlayan bir ikinci basamak emeklilik sistemidir. Hem işçi hem işveren katkısının alındığı sistemde birikimler fonlarda değerlendirilecek. Sistem, bireysel emeklilik sisteminden farklı olarak zorunlu katılım esasına dayanacak.
TES NE ZAMAN BAŞLAYACAK?
Mevcut resmi açıklamalara göre TES’in 2026 yılının ikinci çeyreğinde yürürlüğe girmesi bekleniyor. Sistem Resmî Gazete’de yayımlanarak duyuruldu ve uygulama hazırlıkları başladı.
TES ZORUNLU MU OLACAK?
Tüm çalışanların en çok merak ettiği konulardan biri de TES'in zorunlu olup olmayacağı. Yapılan resmi açıklamalara göre TES zorunlu olacak. Çalışanlar sisteme otomatik olarak dahil edilecek ve çıkış hakkı tanınmayacak. Ancak bazı özel durumlarda kısmi para çekimi mümkün olacak.
MAAŞLARDAN NE KADAR KESİLECEK?
-
Çalışan maaşından: %3 kesinti
-
İşveren katkısı: %3
-
Devlet katkısı: %30 oranında teşvik
Böylece maaştan alınan kesintiye ek olarak işveren ve devlet katkısıyla birikimler artacak.
TES YAŞ VE SÜRE ŞARTI NEDİR?
-
Sistemden faydalanmak için en az 10 yıl sistemde kalmak gerekiyor.
-
Emeklilik için kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaş şartı aranıyor.
-
60 yaşından önce sadece belirli koşullarda kısmi çekim yapılabiliyor.
TES KIDEM TAZMİNATINI ETKİLİYOR MU?
TES kıdem tazminatını etkilemeyecek. Çalışanların geçmişe dönük kıdem tazminatı hakları aynen korunacak. 1 Ocak 2022’den sonra başlayan yeni sistemde:
-
Kıdem tazminatının %5,33’ü klasik şekilde ödeniyor.
-
Geri kalan %3’lük işveren katkısı TES fon hesabında birikiyor.
ASGARİ ÜCRETLİ TES’TEN NE KADAR EMEKLİLİK AYLIĞI ALACAK?
Bu çalışana göre değişiklik gösterecek. Örnek hesaplamalar ise şu şekilde:
-
İsteğe bağlı TES: 25 yılda 68.000 TL birikir → Yaklaşık 461 TL emekli aylığı
-
Karma TES: 25 yılda 37.000 TL birikir → Yaklaşık 251 TL emekli aylığı
FİRMA DEĞİŞİKLİĞİNDE HAKLAR NE OLACAK?
-
İşçi istifa ederse ya da 1 yıldan az çalışırsa bazı katkılar sistem hesabına aktarılır.
-
Ancak bireysel fon hesabındaki çalışan katkısı korunur.
-
1 yıl üzerindeki çalışmalarda daha fazla katkı fonda kalır.
VERGİ VE DEVLET DESTEĞİ VAR MI?
TES'te vergi ve devlet desteği şu şekilde uygulanacak:
-
Asgari ücretliler için damga vergisi kadar indirim
-
Daha fazla katkı yapan çalışanlar için vergi matrahından düşme hakkı
-
Yüzde 6’ya kadar ek katkı yapılabiliyor, bunun %25’i vergi matrahından indirilebiliyor.
TES SGK SİSTEMİNİ DEĞİŞTİRİYOR MU?
TES, SGK sistemini değiştirmeyecek. TES, buna ek olarak ikinci bir maaş sağlayan bir emeklilik yapısıdır. Çalışan SGK’dan da, TES’ten de emekli maaşı alabilecek.
TES’TE EMEKLİLİKTE TOPLU PARA VERİLECEK Mİ?
-
Emeklilikte, birikmiş fonun yüzde 25’ine kadar toplu ödeme alınabilecek.
-
Geri kalan tutar aylık maaş olarak ödenecek.
-
Kişi isterse fonu 15 yıl boyunca kademeli maaş olarak alabilecek.
