AA muhabirinin Türkiye İstatistik Kurumu verilerinden derlediği bilgiye göre, ülkenin buğday unu ihracatı son 5 yılda dalgalı bir seyir izledi. Bu süreçte yaklaşık 6 milyar dolarlık ihracat yapıldı.
2019'da 1 milyar 51 milyon 621 bin doları bulan un ihracatı, 2020'de 950 milyon 660 bin dolar ve 2021'de 1 milyar 107 milyon 637 bin dolar oldu. Geçen sene ise un ihracatı bir önceki yıl ile hemen hemen aynı seviyede kaldı. 2022'de 1 milyar 475 milyon 408 bin dolar olan un ihracatı geçen yıl 1 milyar 466 milyon dolar olarak kayıtlara geçti.
En fazla ihracat Irak'a
Geçen yıl 138 ülkeye un ihracatı yapıldı. Bu dönemde 550 milyon 801 bin dolarla en çok ihracat Irak'a gerçekleştirildi. Bu ülkeyi Somali, Suriye, Cibuti ve Venezuela takip etti.
Miktar açısından bakıldığında, geçen sene un ihracatında rekor seviyeye ulaşıldı. Un ihracatı 2023'te 3 milyon 656 bin 296 ton olarak kayıtlara geçti.
Unda ithalat ise ihracat karşısında daha düşük değerlerde seyretti. Geçen yıl 744 bin dolar bir önceki yıl ise 3 milyon 348 bin dolarlık un ithalatı yapıldı. İthalat, 2021'de 4 milyon 315 bin dolar, 2020'de 3 milyon 733 bin dolar ve 2019'da 3 milyon 753 bin dolar olarak hesaplandı. Böylece 5 yılda toplam 15 milyon 892 bin dolarlık ithalat gerçekleştirildi.
"2024 sezonunda yeni pazarların oluşacağını gözlemleyeceğiz"
Türkiye Un Sanayicileri Federasyonu Yönetim Kurulu Başkanı Haluk Tezcan, AA muhabirine, un ihracatına ilişkin değerlendirmede bulundu. Un sektörünün satışta son 10 yıldır açık ara dünya şampiyonu olduğunu belirten Tezcan, geçen yıl yapılan ihracatın ülkede sektörün ileri bir düzeye geldiğini gösterdiğini söyledi.
Tezcan, tarım ürünleri ihracatında un sektörünün büyük paya sahip olduğuna dikkati çekerek, ihracatın salgın döneminde düşüş yaşamasına karşın sonrasında hızlı bir toparlanma gösterdiğini dile getirdi.
Sektör ihracatının artarak devam etmesini hedeflediklerini vurgulayan Tezcan, "Türkiye'nin un ihracatının 2024 sezonunda miktar bazında 4 milyon ton bandını zorlamasını bekliyoruz." dedi.
Türkiye'nin en büyük ihracat pazarının uzun yıllardır açık ara farkla Irak olduğu bilgisini veren Tezcan, son yıllarda Venezuela ve Libya'ya yapılan ihracattaki yükselişin de dikkati çektiğini bildirdi.
Tezcan, Kızıldeniz'de yaşanan problemlerle Cibuti ve Sudan pazarlarında artış yaşandığını dile getirerek şunları kaydetti:
"2024 sezonunda da sektör olarak yeni pazarların oluşacağını gözlemleyeceğiz. Sektöre yeni kazandırılan ve yenilenen üretim tesisleri geleneksel un fabrikacılığını çok daha modern tesisler haline getirmiştir. Makineleşme oranı her yıl artarken üretimin hiçbir safhasında insan eli değmeyen, yapay zeka desteğiyle karbon ayak izini azaltan fabrikalar yenilenerek hizmete açılmaya başlamıştır. Değişen dünyada tüketicilerin değişen taleplerinde unlu mamuller sektörünün de değiştiği ve yeni trendler oluşturduğu görülmektedir. Sanayicilerimizin de trendleri takip ederek, talebe uygun ürünler üreterek un ihracatını daha da artıracağı öngörmekteyim."
Sektör olarak tüketiciyi koruyarak, kaliteli ve güvenli gıda üretmeye devam edeceklerini vurgulayan Tezcan, Yeşil Mutabakat kapsamında, kaliteyi koruyup verimi yükseltmeye, karbon ayak izini sıfırlamaya yönelik çalışmalara hız kazandıracaklarını da sözlerine ekledi.
