Rapora göre, dünya genelinde her yıl yaklaşık 1,5 milyar ton gıda israf ediliyor ve bu durum küresel ekonomiye yıllık 1 trilyon dolar zarar veriyor. Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı, 2024’te 74 ülkede 343 milyon insanın akut gıda güvensizliği yaşadığını, bu sayının bir önceki yıla göre %10 arttığını bildiriyor. Her gün 25 binden fazla çocuk, açlık ve yetersiz beslenme nedeniyle hayatını kaybediyor.
Türkiye’de ise her birey yılda ortalama 102 kilogram gıdayı çöpe atıyor. Gıda israfının büyük bölümünü meyve ve sebzeler oluştururken, üretilen sebze-meyvenin yaklaşık %35’i sofraya ulaşamadan kaybediliyor. En fazla israf; evlerde, hizmet sektöründe, marketlerde ve dağıtım zincirinde yaşanıyor.
Özellikle ekmek israfı dikkat çekiyor. Türkiye’de her gün yaklaşık 12 milyon ekmek çöpe atılıyor, bu da yılda 4 milyar 380 milyon ekmek anlamına geliyor.
Verilere göre, israf oranı sadece %5 azaltılsa, on milyarlarca liralık ekonomik tasarruf sağlanabilir ve 900 bin ailenin bir yıllık geçim masrafı karşılanabilir.
TİSVA raporunda, israfın önlenmesi için şu öneriler yer aldı:
- İhtiyaçtan fazla gıda alınmamalı,
- Gıdalar uygun koşullarda saklanmalı,
- Derin dondurucu ve saklama poşetleri kullanılmalı,
- Ekmek dilimlenerek tüketilmeli,
- Bayatlayan ekmekler israf edilmeden değerlendirilmeli.
Kurulun başlattığı yeni çalışma kapsamında, kamu spotları, farkındalık kampanyaları ve eğitim programlarıyla israfın azaltılması hedefleniyor.
