TMMOB Aydın İl Koordinasyon Kurulu, ASKİ’nin su faturalarını vatandaş aleyhine “yuvarladığını” iddia etti.
TMMOB İl Koordinasyon Kurulu Sekreteri Tunç Erlaçin, yaptığı açıklamada, söz konusu uygulamanın derhal sona erdirilmesi gerektiğini belirterek, “Aydın Büyükşehir Belediyesi ASKİ Genel Müdürlüğü’nün su faturalarında uyguladığı tek taraflı ve vatandaş aleyhine işleyen yuvarlama sistemi, açık bir kamu hakkı ihlalidir.
“AYLIK 350 BİN LİRA KAYITDIŞI GELİR OLUŞUYOR”
ASKİ tarafından düzenlenen faturalarda, örneğin 65,20 TL olan bir tüketim bedelinin 66 TL’ye yuvarlanarak tahsil edildiği, ancak bu yuvarlamadan doğan farkın bir sonraki ay mahsup edilmediği, yani kalıcı biçimde kuruma gelir olarak yazıldığı görülmektedir. Bu durum bir hata, teknik aksaklık ya da istisnai uygulama değil; bilinçli ve sistematik bir tahsilat pratiğidir. Yaklaşık 700.000 (Yedi yüz bin) abonesi olan ASKİ’nin ortalama 0.50 kuruşluk yuvarlama sonucunda aylık 350 bin liralık kayıt dışı geliri olmaktadır. Mayıs 2024’te itibaren başlayan bu uygulama ile 18 aylık sürede 6 milyon 3 yüz bin liralık kayıt dışı girdisi olmuştur. Aşağıdaki örnekte de görüleceği üzere: su ücreti: 120.15 TL, katı atık bedeli: 53.94 TL, toplamda 174.09 TL olması gereken fatura bedeli 175.00 TL olarak görülmektedir” ifadelerini kullandı.
“SU LÜTUF DEĞİL, İNSAN HAKKIDIR”
ASKİ’ye sorular yönelten Erlaçin, açıklamasını şöyle sürdürdü: “ASKİ, vatandaşın cebinden yuvarlama adı altında kuruş kuruş toplanan bu paraları hangi yetkiyle ve hangi hukuki dayanakla tahsil etmektedir? ‘Yuvarlama’ adı altında yapılan bu işlem, gerçekte sessiz bir ek vergi, gizli bir kesinti ve kamu gücünün kötüye kullanımıdır. Tek bir fatura için önemsiz gibi gösterilmeye çalışılan bu farklar, on binlerce abone üzerinden düşünüldüğünde toplumsal ölçekte bir haksız kazanca dönüşmektedir. Su, bir lütuf değil, temel bir insan hakkıdır. Bu hakkın kullanım bedelini tahsil eden bir kamu kurumu, en küçük kuruşun dahi hesabını vermekle yükümlüdür. Vatandaş lehine değil de sürekli kurum lehine işleyen bir sistem; ne ‘hizmet anlayışı’ ile ne de ‘sosyal belediyecilik’ söylemiyle bağdaşmaktadır.”
“HUKUKİ DAYANAĞI DERHAL AÇIKLANMALI”
Burada asıl sorunun yalnızca birkaç kuruş olmadığını kaydeden Erlaçin, “Asıl sorun; Şeffaflıktan uzak, Hesap vermeyen, Vatandaşı muhatap almayan, ‘Nasıl olsa fark edilmez’ anlayışıyla hareket eden bir yönetim pratiğidir. Bu anlayışı kabul etmiyoruz. Talebimiz nettir: ASKİ, yuvarlama uygulamasının hukuki dayanağını derhal açıklamalıdır. Yuvarlama sonucu oluşan tüm farklar otomatik olarak sonraki faturalarda mahsup edilmelidir. Bugüne kadar bu yolla tahsil edilen toplam tutar kamuoyuna açıklanmalıdır. Bu uygulama sona erdirilmeli, vatandaşın cebine uzanan bu sessiz tahsilat mekanizması kaldırılmalıdır” dedi.
“KAMUSAL GÜVEN ZEDELENİR”
Aksi halde bu durumun yalnızca bir idari sorun değil, kamusal güveni zedeleyen siyasi bir sorumluluk olarak tarihe geçeğine dikkati çeken Erlaçin, “Vatandaşın kuruşuna göz diken hiçbir uygulamayı normalleştirmiyor, meşrulaştırmıyor ve susarak onaylamıyoruz. Bu uygulamanın bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da takipçisi olacağımızı ilgili kuruma hak talebiyle, kamuoyuna ise saygıyla duyururuz” sözlerine yer verdi.
