Tiftik, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yapılan değişiklikle sözleşmeli üretim kapsamına alındı. Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren düzenleme, hem üretici hem de alıcı açısından işleyişi daha net bir yapıya kavuşturuyor. Yeni uygulamayla birlikte tiftik alım satım sözleşmelerinde sürenin en az 6 ay, en fazla 1 yıl olacağı açıkça belirtildi. Ayrıca sözleşmelerin teslim süresinden tohumluk materyallerin kullanım haklarına, yetiştiricilik belgelerinden fesih bildirimlerine kadar pek çok detay güncellendi. Düzenleme, özellikle tiftik üreticileri ve hayvancılık sektöründe faaliyet gösteren kooperatifler açısından dikkatle takip ediliyor.
Sözleşme teslim süresi uzatıldı, süreç daha esnek hâle getirildi
Yeni yönetmelikle birlikte üretim sözleşmelerinin Bakanlık il veya ilçe müdürlüklerine teslim süresi 30 iş gününe çıkarıldı. Bu süre, hem üreticilerin hem de alıcıların sözleşme işlemlerini daha rahat tamamlamasına imkân tanıyor. Üç nüsha hâlinde düzenlenen sözleşmenin biri üreticide, diğeri alıcıda kalırken üçüncü nüsha resmî makamlara teslim edilecek. Böylece kayıt altına alma süreci de daha düzenli ve izlenebilir bir yapıya kavuşuyor. Değişiklikler, üretim sözleşmelerinin hazırlanma ve işlenme aşamalarında yaşanan zaman baskısını da önemli ölçüde azaltıyor.
Tiftik ve çiğ sütte sözleşme, ürün tesliminden önce yapılacak
Tarım ve Orman Bakanlığı, özellikle hayvansal üretimde sözleşme zamanlamasını netleştirerek üretici ve alıcı arasındaki belirsizlikleri gidermeyi hedefliyor. Buna göre tiftik ve çiğ süt için sözleşmeler ürün tesliminden önce imzalanacak. Su ürünlerinde ise avlanma yasağı bulunan türlerde sözleşme, av sezonu başlamadan yapılacak. Diğer türlerde de aynı şekilde ürün teslim öncesi sözleşme zorunlu hâle getirildi. Bu yaklaşım, üretimin daha planlı yürütülmesi ve tedarik zincirinin erken aşamada güvence altına alınması açısından önem taşıyor.
Tohumluk üretiminde yeni güvence: Materyaller üreticinin izni olmadan devredilemeyecek
Sözleşmeli tohumluk üretimine ilişkin önemli bir değişiklik de tohumluk materyallerin kullanım haklarıyla ilgili oldu. Yönetmeliğe göre, üretici tarafından yetiştiriciye verilen tohumluk materyallerin tüm hakları tohum üreticisine ait olacak. Bu materyaller, üreticinin bilgisi ve onayı olmadan üçüncü kişilere satılamayacak. İzinsiz satış hâlinde ise ilgili kanun doğrultusunda cezai yaptırım uygulanacak. Bu madde, sektörde uzun süredir dile getirilen tohumluk materyallerinin izinsiz dolaşımını kontrol altına almayı amaçlıyor.
Hayvancılık örgütlerine sözleşme yetkisi; tiftikte süre sınırı netleşti
Merkez birliği düzeyinde örgütlenmiş ve Bakanlıktan izin almış tarımsal amaçlı hayvancılık örgütleri, artık üyesi olan üretici adına sözleşmeli üretime ilişkin işlemleri yürütebilecek. Bu yetki, özellikle toplu üretim yapan kooperatifler için büyük kolaylık sağlayacak.
Tiftik alım satımında sözleşme süresinin 6 aydan az, 1 yıldan fazla olamayacağı ise yönetmeliğin en net sınırlarından biri olarak dikkat çekiyor. Bu sınırlama, hem üretim planlamasının istikrarlı yapılması hem de piyasa hareketliliğinin belirli bir çerçevede ilerlemesi açısından önemli görülüyor.
Fesih ve bildirim süreçleri için yeni kurallar getirildi
Yeni düzenlemeye göre taraflar, herhangi bir gerekçe göstermeden karşılıklı uzlaşıyla sözleşmeyi feshedebilecek. Ancak fesih işlemi, imzalanmasının ardından en geç 30 iş günü içinde Bakanlığın ilgili birimlerine bildirilmek zorunda olacak.
Su ürünleri alanında üretim yapanlar için ise yetiştiricilik belgesi veya su ürünleri ruhsat tezkeresi şartı yeniden vurgulandı. Üretim miktarları, belgedeki proje kapasitesini ya da gemiye tanımlanan kota miktarını aşamayacak. Bu maddeler, özellikle kotaya tabi türlerde üretimin kontrol altında tutulmasını hedefliyor.
