Yaz aylarının yaklaşmasıyla birlikte kene ısırması vakalarında artış gözlemleniyor. Özellikle İç Anadolu, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yaşayan vatandaşlar, kene teması sonrası yaşanabilecek sağlık risklerine karşı daha dikkatli olmaları konusunda uzmanlar tarafından uyarılıyor.
Kene ısırmaları bazı durumlarda sadece lokal cilt reaksiyonlarıyla sınırlı kalırken, bazı türler KKKA (Kırım Kongo Kanamalı Ateşi) gibi ölümcül hastalıkları taşıyabiliyor. Peki kene ısırması nasıl anlaşılır, ne zaman belirti verir ve gerçekten öldürücü müdür?
Kene ısırması nasıl gözükür?
Kene ısırığı genellikle ilk etapta ağrısız ve fark edilmeyecek kadar hafif bir şekilde gerçekleşir. Deriye yapışan kene, kısa sürede kan emmeye başlar. Bu durum ciltte hafif bir kızarıklık, şişlik veya nokta şeklinde morarma ile kendini gösterebilir. Ancak bu belirtiler herkes için aynı şekilde ortaya çıkmaz.
Bazı kişilerde ısırık bölgesinde kaşıntı, yanma hissi veya hafif kabarcıklar gözlenebilir. Özellikle çocuklarda veya hassas cilt yapısına sahip kişilerde kızarıklık daha belirgin olur. Isırık bölgesinde kenenin hala yapışık olması, tıbbi müdahaleyi zorunlu hale getirir.
Kene ısırması belirtileri ne zaman başlar?
Kene tarafından taşınan bir enfeksiyon (özellikle KKKA) varsa, belirtiler genellikle 3 ila 7 gün içinde ortaya çıkar. Bu süre içinde kişide grip benzeri semptomlar, yüksek ateş, baş ağrısı, kas ağrısı ve halsizlik gibi şikayetler gözlemlenebilir. Bazı durumlarda karın ağrısı, ishal, kusma ve burun kanaması gibi daha ciddi belirtiler de eşlik edebilir.
Isırığın ardından ilk 48 saat içinde hiçbir belirti olmasa dahi, kişi en az bir hafta boyunca kendini gözlemlemeli ve semptom gelişirse en yakın sağlık kuruluşuna başvurmalıdır. Erken teşhis, özellikle KKKA gibi hastalıklarda hayati öneme sahiptir.
Kene ısırığı öldürür mü?
Kene ısırığı her zaman öldürücü değildir ancak taşıdığı mikroorganizmalara bağlı olarak ölümcül sonuçlar doğurabilir. Türkiye’de özellikle Kelkit Vadisi çevresinde görülen Hyalomma marginatum türü keneler, KKKA virüsünü taşıyabilir. Bu virüsle enfekte olmuş kişilerde vakit kaybetmeden tedaviye başlanmadığında ölüm oranı %5 ila %30 arasında değişebilir.
Bu nedenle kene ısırığı ciddiye alınmalı, vücuda yapışmış kene varsa elle koparılmamalı ve en kısa sürede sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Isırık bölgesine kolonya, deterjan ya da sigara gibi maddelerle müdahale edilmemelidir.
Zehirsiz kene olur mu? Zararsız kene nasıl anlaşılır?
Her kene türü zararlı değildir. Özellikle Ixodes gibi bazı türler insanlar için zararsız sayılır ve herhangi bir hastalık bulaştırmaz. Ancak kenenin dış görünüşüyle taşıyıcı olup olmadığını anlamak mümkün değildir. Dolayısıyla her kene ısırığı potansiyel risk olarak değerlendirilmelidir.
Zehirsiz olduğu düşünülen bir kene bile, alerjik reaksiyonlara ya da lokal enfeksiyonlara neden olabilir. Bu nedenle kene temasından sonra belirtiler hafif bile olsa sağlık kuruluşuna başvurarak kontrol yaptırmak en güvenli yöntemdir.
Kene ısırınca ne yapmak lazım?
Kene ısırığı fark edildiğinde kenenin vücuda ne kadar süredir tutunduğu hayati önem taşır. En kısa sürede ve uygun şekilde çıkarılması gerekir. Bu işlem steril bir pens veya cımbız yardımıyla, kenenin vücuda en yakın yerinden dik şekilde çekilerek yapılmalıdır. Kopmadan çıkarılması önemlidir.
Eğer kişinin bu konuda deneyimi yoksa, kesinlikle kendisi müdahale etmemeli ve en yakın sağlık kuruluşuna gitmelidir. Çıkarıldıktan sonra ısırık bölgesi sabunlu suyla yıkanmalı ve antiseptik solüsyonla temizlenmelidir.
Sivas’ta kene alarmı: Vakalar artıyor
Özellikle yaz aylarında artan kene vakaları, 2025 yılı itibarıyla Sivas ve çevresinde yeniden gündeme geldi. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden yapılan açıklamada, KKKA şüphesiyle gelen başvurularda ciddi artış yaşandığı bildirildi.
Uzmanlar, özellikle hayvancılıkla uğraşanlar, piknik yapanlar ve kırsalda yaşayan bireylerin dikkatli olması gerektiğini vurguluyor. Uzun kollu giysiler giymek, pantolon paçalarını çorap içine sokmak ve doğadan dönüşte vücut kontrolü yapmak alınabilecek en temel önlemler arasında.