Fas yapay zekayla gençleri siyasete çekmeyi hedefliyor Fas yapay zekayla gençleri siyasete çekmeyi hedefliyor

İbn Haldun Üniversitesi Siyaset Bilimi Dr. Öğretim Üyesi İdlir Lika, Kosova-Sırbistan arasında geçtiğimiz günlerde yaşanan "paralel" yapı gerilimi ve bu gerilimin arka planını AA Analiz için kaleme aldı.

Kosova İçişleri Bakanı Xhelal Sveçla, 15 Ocak 2025’te Facebook hesabından yaptığı açıklamada, İbre Nehri'nin güneyindeki on ilde (Priştine, Lipyan, Obiliç, Kosova Ovası, Vıçıtırın, Novobırdo, Kameniçe, Rahovça, Viti ve Skenderay) Sırbistan’ın işlettiği "paralel" yapıların (belediye ofisleri, posta ve vergi daireleri) kapatıldığını duyurdu. Bu gelişme, Mart 2021’den bu yana Kurti hükümeti ile Belgrad yönetimi arasında süregelen gerginlik halkasına bir yenisini daha ekledi. Bu gelişme ve yol açtığı tepkiler, "paralel" yapıların kapatılmasının Priştine yönetiminin önceki operasyonlarından farklı olmadığını ve dolaylı olarak Belgrad yönetimine fayda sağladığını ortaya koyuyor.

Tekerrür eden süreçler

Özellikle son birkaç yıldır Kosova ve Sırbistan arasında görmeye alıştığımız gerginliklerin akışı oldukça dikkat çekici. Vucic yönetimi ne zaman kitlesel protestolarla karşılaşsa ya da otoriter ajandasını gizlemeye çalışsa Kosova’da bir kriz patlak veriyor. Sırp hükümeti böylece protestolardan ve gittikçe artan otoriterliğinden dikkatleri dağıtmayı ve gündem değiştirmeyi hedefliyor. Priştine yönetimi, bu krizlerde sıklıkla tek taraflı bir yaklaşım sergiliyor. Bu durum Batılı müttefiklerinin (ABD ve Avrupa Birliği ülkeleri) sert tepkisine yol açarken, Vucic hükümeti için dolaylı bir meşruiyet kaynağı oluşturuyor. Son 1,5 senede bu stratejiyi en az üç kez gördük. Daha spesifik olmak gerekirse, Mayıs 2023’te Kosova’nın kuzeyinde Sırp azınlığın yoğun yaşadığı dört belediyede (Kuzey Mitroviça, Leposaviç, Zveçan ve Zubin Potok) çatışmalar patlak verdiğinde, Sırbistan’da okul saldırıları üzerine Vucic yönetimine karşı büyük kitlesel protestolar düzenlenmişti. Aynı şekilde, Ocak 2024’te Kosova’da dinarın yasaklanması gündeme geldiğinde Sırbistan genel seçimlerinde yaşanan usulsüzlükleri protesto etmek için halk sokaklara dökülmüştü. Bazen bu strateji anlamlandırması güç (hatta komik) bir boyuta varabiliyor. Ocak 2024’te Sırbistan siyasi sahnesinde o zamana kadar ismi hemen hemen hiç duyulmamış olan siyasetçi Nikola Sanduloviç’in Priştine yönetimi tarafından “Sırbistan muhalefet lideri” olarak lanse edilmesi ve isminin Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic tarafından çağrılan bir BM Güvenlik Konseyi toplantısında bile zikredilmesi buna iyi bir örnektir. Bu olaydan bir yıl sonra İbre Nehri'nin güneyinde on ildeki "paralel" yapıların kapatılmasını da bu bağlamda görmek gerekiyor.

Kaynak: AA