Türkiye’nin sebze tohumu ihracatı her geçen yıl daha güçlü bir ivme kazanıyor. Domates, biber ve salatalık tohumu bu yükselişin omurgasını oluşturuyor. Hem üretimde hem ihracatta önemli bir aşama kaydeden Türkiye, artık birçok ülkenin tercih ettiği tedarikçiler arasında üst sıralara yerleşmiş durumda. Açıklanan son rakamlar da bu tabloyu doğruluyor. Özellikle 2025’in ocak-kasım döneminde kaydedilen artış, sektörün geleceğine dair güçlü bir işaret olarak öne çıkıyor. Uzmanlar, Türkiye’nin tohumculukta yalnızca kendi ihtiyacını karşılayan değil, aynı zamanda küresel ölçekte rekabet eden bir ülke konumuna ulaştığını vurguluyor.
Domates, salatalık ve biber tohumu ihracatında dikkat çekici artış
Türkiye’nin sebze tohumu ihracatında en çok talep gören ürünler domates, salatalık ve biber. Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği Başkanı Ümit Mirza Çavuşoğlu, bu üç ürüne yönelik talebin yıl boyunca yüksek seyrettiğini söylüyor.
2024’ün ocak-kasım döneminde 16 milyon 333 bin dolar olan domates tohumu ihracatı, 2025’in aynı döneminde 20 milyon 849 bin dolara ulaştı. Benzer şekilde salatalık tohumu ihracatı 7,1 milyon dolardan 9 milyon doların üzerine çıkarken, biber tohumu ihracatı 3,7 milyon dolardan 5,7 milyon dolara yükseldi.
Toplamda geçtiğimiz yılın 11 aylık dönemine göre bu yıl yüzde 31’lik bir artış yaşandı ve domates, salatalık ve biber tohumunda ihracat 35,6 milyon dolara çıktı. Bu artış, Türkiye’nin tohumculuk sektöründeki rekabet gücünün giderek büyüdüğünü gösteriyor.
En fazla ihracat Rusya, Fas, İspanya, Çin ve Hindistan’a
Tohum ihracatında ülke çeşitliliği de dikkat çekiyor. Domates tohumu ağırlıklı olarak Rusya, Fas ve İspanya’ya gönderiliyor. Salatalık tohumu tarafında İran, Çin ve Hindistan ilk sıralarda yer alırken, biber tohumu en çok Fas, Hindistan ve İspanya’ya ihraç ediliyor.
Bu ülke dağılımı Türkiye’nin farklı iklimlere ve üretim koşullarına uygun çeşitler geliştirebildiğini, dolayısıyla küresel pazarda güvenilir bir marka haline geldiğini ortaya koyuyor. Sektör yetkilileri, bu çeşitliliğin önümüzdeki yıllarda daha fazla ülkeye yayılmasını bekliyor.
Tarımda gençlerin rolü ve verimlilik konusu gündemde
Growtech Antalya Fuarı Direktörü Engin Er, Türkiye’nin bitkisel üretimde Avrupa’da birinci sırada olmasına rağmen verimliliğin daha da artırılması gerektiğini vurguluyor. Su kaynaklarının giderek azalması, modern üretim tekniklerinin önemini artırırken çiftçilerin bu yöntemleri yerinde görerek öğrenmesinin gerekli olduğunu ifade ediyor.
Er’e göre fuarlar bu noktada kritik bir rol üstleniyor. Dünya genelinden yüzlerce firmanın katıldığı Growtech, üreticilere yeni teknolojilerle tanışma imkânı veriyor. Ancak sektörde dikkat çeken bir diğer konu ise tarımla uğraşan nüfusun yaş ortalamasının yükselmesi.
Gençlerin tarıma kazandırılması gerektiğini söyleyen Er, Türkiye’nin artık tohumda net ihracatçı konumda olmasının da gençler için yeni fırsatlar doğurabileceğini belirtiyor. Özellikle sebze ve meyve tohumlarında dünya çapında artan talep, sektörün geleceği açısından umut verici görülüyor.
