Bu köşenin okuyucularına, özellikle tarımın önemini idrak etmiş okurlarımıza önümüzdeki kısa bir dönemde Tarım Orman Bakanlığı’nın yeni bir yönetmeliği ile meşgul edeceğiz.
Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından 14 Eylül 2023 tarihinde yayınlanarak yürürlüğe giren ve uygulaması 2024 Eylül ayında başlayacağı ifade edilen ”Tarımsal üretimin planlanması Hakkında Yönetmelik”, özü ve kapsamı itibari ile Türk meyveciliğini kısıtlamaya, engellemeye ve yasaklamaya yönelik bir metin halinde karşımıza çıkmaktadır.
Her ne kadar Tarım ve Orman Bakanlığının merkezi ve yerel yöneticileri bu bir yasaklama değildir deseler de hazırlanan yönetmelik’in 13. Maddesi 3. Bendinde yer alan,” Ormandan tahsis edilen ağaçlandırma alanları ile 5403 sayılı Kanunda belirtilen dikili tarım arazilerinde asgari tarımsal arazi büyüklüğü altında kalan alanlar hariç olmak üzere eğimi yüzde altının altında olan arazilerde yeni meyve bahçesi tesisine izin verilmez.” Ve aynı maddenin 4. Bendinde Yeni bahçe tesisi kurma koşullarını haiz olması halinde, Türkiye İstatistik Kurumu kayıtlarında son yıla ait yeterlilik oranı yüzde yüzelli ve üzeri olan ürünler için Kurulun aksine bir kararı olmadığı müddetçe bahçe tesisine izin verilmez. “ hükümleri doğrudan yasaklama içermektedir.
Çünkü Türkçemizde “izin verilmez” ibaresi yasaklama dışında hiçbir anlama gelmez.
Yönetmelikte yasak ve kısıt getirilen meyvelerle ilgili iç piyasa ve ihracat değerleri dikkate alınmamıştır.
Yönetmelikle Yasak ve Kısıt Getirilen Meyvelerin İhracat Miktar Ve Değerleri
Ürün Adı İhracat Miktarı (Ton) İhracat Tutarı (Dolar)
Fındık 238 519 1 864 551 000
İncir 68 539 244 000 000
Yaş İncir 23 500 74 611 000
Zeytin 75 295 184 510 000
Zeytinyağı (*) 150 618 294 700 000
Kayısı 161 000 408 074 000
Kuru Üzüm 251 000 426 000 000
Yaş Üzüm 252 354 176 000 000
Elma(**) 330 000 110 340
Greyfurt 14 873 10.793.289
Portakal 38 181 21.983.136
Mandalina 252 153 139 552 522
Limon 83 290 46.564.543
Toplam 1 938 968 3.891.449.830
(*):1 Kasım 2022-31 Ekim 2023
(**):2021-2022 Sezonu
Not: Bu tabloya mamul meyve ürün ihracatı dâhil edilmemiştir.
Tabloya zeytin ve zeytinyağı tarafımızdan eklenmiş olup, bu yönetmeliği hazırlayanlar, kanımca TÜİK tablolarına zeytinin yeterlilik oranları girmediği için yeterlilik oranı yüksek olduğu halde kısıtlama ve yasaklama kapsamına alınmamıştır.