Efeler Diyarı Aydın'ımızın adı ile özdeşleşmiş olan ve bu adı yarım asır'ı aşan süredir gururla taşıyan EFELER ORTAOKULU , 1967-1968 eğitim öğretim yılında Efeler ilçesinde , Güzel hisar Mahallesinde Nigar hanımın bağışladığı arsa üzerine inşa edilen ilk blok ile eğitime başlamıştır.

Aynı isimde bir çok ilkokul ve Didim ve Yenipazar ilçesinde de Ortaokul adıyla Aydın il genelinde eğitimini sürdüren Aydın Efeler ilçesi , Efeler ortaokulu eğitim denizinde bir amiral gemidir.

Tabakhane deresi yanında , 54 yıldır hizmet veren Ortaokul o yıllarda üç büyük lisenin orta kısımlarından ayrı olarak açılan ilk müstakil ortaokuldur.

Sonraları, Orta mahallede, İsmet İnönü ve Gazipaşa Ortaokulu ile beraber sayıları çoğalmıştır.

Kurucu müdürü Rüstem Gültekin ve Müdür Yardımcısı efsane Türkçe öğretmeni Çetin Ardıç ile eğitime başlayan ortaokul üç katlı derslikte hizmet vermekte iken yıllar içinde işlik binası ve diğer ek binalarda nitelikli öğretmenleri binlerce öğrenci mezun etmiştir.

Efeler ortaokulu kurulduğu 1967 yılında görev yapan ilk öğretmenleri, Meral ÖZÇÖLLÜ, Bayram SOĞANCI ,Ülkü İÇÖZ , Mutlu GADA , Mümtaz KOCAYİĞİT,Sevim KUTVAL, Şennur GÖKKAVAS, Ünal ŞAVLI , Neriman ve Hasan SARUHAN ,Cafer KARATEPE ,Tüzer ERÇİN Çetin ve Fatma ARDIÇ, Hasan ve Neriman SARUHAN , Meral ÖZÇÖLLÜ, Yekta TURAN , Hüsnü ERTUNG ,Aziz ARIÇ ,Hilmi HADİMOĞLU ,Kazım KARADENİZ, Erdoğan OKUTAN ,Mümtaz KOCAYİĞİT ,Aysel ve Lütfü TEMİZ, Hüseyin KARAKOZ, Mustafa YAKABAĞ,Aysel ve Ahmet GÖÇER, Mukadder ÖZKAYA , Ali GÜNDOĞU , Yücel AKSOY ,Turan ŞENOL ve adları unutulmayan , eğitim çınarlarımız , yarım asır boyunca binlerce Aydın'lı öğrenci mezun ederek , güneş gibi parlayan gençler yetiştirmişlerdir.

1960 lı yılların sonu ve 70 lerin başında Ortaokul da görev yapan bir çoğu köy enstitülerinden mezun öğretmenler , nitelikli bir eğitim vererek , bir çok Aydın lı genci Liselere ve Üniversitelere kazandırarak, sonrasında ülke hizmetinde görev almalarını sağlamışlardır.

Yarım asır önce , “ eti senin kemiği benim” denilerek kendilerine teslim edilen öğretmenler, bugün yaşananların aksine , veliler tarafından da her zaman haklı bulunur, asla öğretmene karşı çıkılmaz, itaatsizlik yapılmazdı.

Öğrencilerle öğretmenlerin samimiyetleri , ana baba ilişkisindeki samimiyet ve içtenlikle çekilen siyah beyaz hatıra fotoğraflarına yansırdı.

Okul ilk yıllarında bir çok eksiğiyle eğitime başladığından , basketbol alanının doldurulması , bahçe düzenlemesi, ağaçlandırma çalışmalarını öğrencilerle birlikte yapılmış, okul bahçesinde beslenen tavukların bakımı da yine öğrenciler tarafından uygulamalı olarak yapılan “Tarım” dersinde de yürütülmüştür.

Bugün eğitim sistemimizden kaldırılan TARIM, FELSEFE ; ASTRONOMİ gibi derslerinde okutulduğu 70 li yıllarda okulda , hababam filminden aşina olduğumuz bilgi yarışmaları , okul duvar gazetesi, o yıllardaki deyimiyle münazaralar, tartışmalar düzenlenerek, yurttaşlık bilgisi ve topluma aidiyet duygusu verilmiştir.

Özellikle köylerden gelen öğrenciler için köylerine hizmet isteyen toplu dilekçelerin yazılmasıyla, düzenli otobüs seferlerinin konulması sağlanmıştı.

Kentte aksayan veya yanlış bir hizmet için belediyeye nasıl dilekçe yazılacağı birlikte derslerde müfredat ile öğretilir, toplumsal sorunlara dahil edilen öğrenciler haklarını öğrenirdi.

Orman fidanlığından temin edilen ağaçlar ile Pınarbaşı ve Aytepe semtinde ağaçlandırma çalışmaları yapılarak o yıllarda çevre bilinci aşılanmıştır.

Cumartesi günleri yarım gün ders görülür, sabahçı ve öğlenci öğrenciler 3 er ders sonrası yarın gün tatile girerler, Pazar tam gün olmak üzere, hafta sonları tatili 2 gün değil , birbuçuk gündü.

Okuldan mezun olmak için derslerden geçmek yeterli değildi.

O yıllarda 3 yıllık ortaokul bitince , ders notlarınız ne olursa olsun, Fizik, Matematik ve Türkçe derslerinden bir kez daha tüm ülke genelinde, aynı gün tekrar bu üç dersten sınava girilir, bağımsız bir kurul tarafından tekrar sınav yapılır , bu başarınız esas alınırdı.

Yine o yıllarda her öğrenci kızlar Podiye denilen siyah kumaştan tek tip önlükler , erkeler ise mutlaka kravatlı ceket pantolon mecburiyeti ile okula gelinirdi.

Bir başka zorunlu giysi ise şapkalardır.

Resmi kişilerin , özellikle askeri personelin giydiği önünde metal armalı ve rugan siperlikli kırmızı yan bantlı siyah koyu renkli şapkaların giyilmesi zorunluydu.

Kız erkek ayırım yapılmadan , giyilen bu şapkalar lise öğrencileri içinde zorunluydu.

80 ihtilaliyle vazgeçilen bu uygulamayla şapka zorunluluğuna son verildi.

Okulun mezuniyet etkinlikleri yaz aylarında genelde askeri mahvel olarak bilinen , askerlik daire başkanlığının bahçesinde yapılırdı. Okul korosunun öğrencilerinin eğitim süresince öğrendiği şarkı , türküler, koro ve solo olarak gene öğrencilerin çaldığı enstrümanlar eşliğinde gelen misafirlere ve velilere renkli saatler yaşatılırdı.

Aydın'ın folklor birikiminin önemli bir parçası olan halk oyunlarına, adının da sorumluğunu taşıyarak, büyük değer veren Efeler ortaokulu, ilerleyen yıllarda, bu alanda katıldığı yarışmalarda çeşitli dereceler almış 1993-1994 Eğitim Öğretim yılında Uşak'ta yapılan yarışmada grup ikincisi, 1996-1997 Eğitim Öğretim yılında Denizli'de Türkiye birincisi, 1997-1998 Eğitim Öğretim yılında Çorum'da Türkiye ikincisi olmuştur.

Efeler ortaokulu halk oyunlarına gösterdiği duyarlılığın sadece yarışmalara katılım boyutunda olmadığını kanıtlamak, Aydın folklorunu ülkemiz içinde olduğu kadar uluslar arası düzeyde de tanıtmak amacıyla uluslar arası festivaller düzenlemiştir.

Bir çocuğun kaderini değiştiren, geleceğini şekillendiren öğretmenidir .

Kendilerini mum ışığı misali yakıp, etrafını aydınlatan elleri öpülesi öğretmenlerimizi sevgiyle anıyor ellerinden öpüyoruz.

Bu sayfalarda, 50 yıl önceki siyah beyaz karelerde görülen ve bir kısmı rahmete rahmana kavuşan öğretmenlerimizi ve 3 yıl önce görevi başındayken yitirdiğimiz Efeler ortaokulunun son müdürü Ömer Ali SERBAN' ıda rahmetle anıyoruz.