Her ayın ilk haftasında olduğu gibi Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Haziran ayına ilişkin “Üretici-Market Fiyat Değişimi” ile “Aylık ve Yıllık Girdi Fiyatlarındaki Değişimleri” değerlendirdi.
Öncelikle kimyevi gübre fiyatları ele alındı.
Beklendiği gibi, kimyevi hammadde üreticisi olan İran’ın savaşın içinde olması kimyevi gübre fiyatlarını artırması bekleniyordu ve öyle oldu.
Başta Amonyak fiyatı da doğalgaz maliyetine paralel olarak artırdı. Çin,Hindistan, Brezilya, gibi büyük alıcı ülkeler erken sipariş ve stoklama eğilimine geçti. Bu durum kısa vadede arzın daralmasına ve buna bağlı olarak uluslararası piyasalarda panik alımlarına neden oldu.
İran’ın ise İran’ın yıllık 5 milyon ton üre ihracatı ve 4,5 milyon ton amonyak üretimi bulunmakta.
Türk çiftçisinin ilk ve en önemli girdilerinden olan kimyevi gübrelerdeki fiyat artışları ile ilgili olarak Sayın Bayraktar;
“İran – İsrail Savaşı Gübre Fiyatlarını artırdı.
Türkiye kimyasal gübre hammaddelerinin %90’ından fazlasını ithal ettiğinden dışarıya bağımlı bir ülkedir. Dolayısıyla gübre piyasaları hem dış piyasalara hem de dolar kuruna bağlı olarak değişmektedir.
13 Haziran’da başlayan İran - İsrail savaşı ülkemizdeki gübre fiyatlarını artırmıştır. Savaşın cereyan ettiği bölgedeki ülkeler gübre üretiminde dünyanın önde gelen ülkeleridir. Sevkiyat yollarında meydana gelen kısıtlamalar o ülkelerden gübre veya gübre hammaddesi temin eden ülkelerdeki fiyatları artırmıştır. Türkiye’deki gübre piyasası da bu durumdan olumsuz etkilenmiştir.
ÜRE gübresi aylık %38,5 yıllık %99,4 oranında arttı
Bir ay önce 19 bin 635 lira olan ÜRE gübresinin fiyatı %38,5 oranında artarak 27 bin 192 liraya yükselmiştir. Yine geçtiğimiz mayıs ayına göre DAP gübresinin fiyatı %12,9 oranında artarak 30 bin 521 liraya ulaşmıştır. 20.20.0 kompoze gübresinin fiyatı %10,7 oranında artarak 19 bin 198 liraya, Amonyum Sülfat gübresinin fiyatı %6 oranında artarak 11 bin 768 liraya ve Amonyum Nitrat gübresinin fiyatı %3,1 oranında artarak 13 bin 294 liraya yükselmiştir.
Bir önceki yıla göre ÜRE gübresinin fiyatı %99,4, DAP gübresinin fiyatı %48,8, 20.20.0 kompoze gübresinin fiyatı %42,7, Amonyum Nitrat gübresinin fiyatı %36 ve Amonyum Sülfat gübresinin fiyatı %34,7 oranında artmıştır.
İran -İsrail savaşı tüm sektörleri etkilese de en fazla olumsuz etki tarım sektörüne ve Türk çiftçisine oldu.
Gübrelere ek olarak bir diğer önemli tarımsal girdi olan mazotta da fiyat artışı meydana gelmiştir. Mazotun litre fiyatı aylık %6,2 yıllık ise %15,1 oranında artarak 49 lira 89 kuruşa yükselmiştir. Ayrıca yıllık olarak hayvancılıkta kullanılan süt yemi ve besi yemi fiyatları %30 oranında, elektrik fiyatları da yüzde 47 oranında artmıştır.
