Türkiye’deki gelir dağılımı hızla bozuluyor, yoksul sayısı 30 milyona ulaşırken hesabında 1 milyon lira veya üzeri parası olan mudi sayısı , Şubat’ta 2018 yılı sonuna kadar 3,481 artarak 183 bin 607’ye uşaltı. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu verilerinden derlenen bilgilere göre milyonerlerin bankalardaki toplam mevduatı Şubat sonu itibarıyla 1 trilyon 137 milyar, 34 milyon lira oldu. Böylece milyoner başına düşen ortalama mevduat 6 milyon 193 bin lira seviyesinde bulunan milyonerlerin toplam mevduatı 2 ayda 27 milyar 180 milyon lira artış kaydetti. Söz konusu dönemde yurt içinde yerleşik milyonerlerin mevduatları 453 milyar 534 milyon lirası yerli para cinsi, 592 milyar 762 milyon lirası döviz mevduat hesabı , 6 milyar 334 milyon lirası da kıymetli maden depo hesaplarından oluşuyor.

Öte yandan madalyonun diğer yüzü hiç iç açıcı değil… Türkiye ekonomisi vatandaşın dan , özel sektörüne, esnafına, çiftçisine , kamuya kadar borç içinde yüzüyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın açıkladığı son verilere göre Türkiye nin 31 Aralık 2018 itibarıyla brüt dış borcu 445 milyar Dolara ulaştı. Stokun milli gelire oranı 2012 yılından bu yana en yüksek seviyeye ulaşarak yüzde 56,7 olarak hesaplandı. Kurun 2 ayda 50 Kuruş yükselmesi borç yükünü 222 milyar TL arttırdı. Faizlerinde artmasıyla borcun döndürülmesi zorlaştı. Tüketici kredileri ve kart borcu 500 milyar TL’ye ulaşırken özel sektörün borcu da 210 milyar doları aştı. Yasal takibe giren krediler ise 105 milyar lirayı geçti. Türkiye bu yıl Ekim ayına kadar özel sektör kamu toplam 98 milyar dolar dış borcu ödeyecek. Ekonomik işbirliği ve kalkınma örgütü tarafından yapılan bir araştırma Türkiye de devletin ödediği dış borçların faiz oranının artışı açısından geçen yıl üye ülkeler içinde açık farkla ilk sırada yer aldığını ortaya koydu. Türkiye de 2018 yılında 2017 yılına oranla devletin borçlanma faiz oranı 4,76 puanlık artış gösterdi. Bu Türkiye’nin ekonomik riskler nedeniyle borçlanma faiz oranında ciddi artış gösterdiği anlamına geliyor. Verilere göre tüketici kredileri tutarı 15 Mart ile biten haftada 408 milyon lira artarak 396 milyar 97 milyon liraya çıktı. Söz konusu kredilerin 183 milyar 244 milyon lirası konut, 6 milyar 249 milyon lirası taşıt ve 207 milyar 480 milyon lirası ihtiyaç kredilerinden oluştu. Söz konusu dönemde taksitli ticari kredilerin tutarı da 7 milyar 44 milyon lira artarak 380 milyar 487 milyon liraya çıktı. BDDK haftalık verilerine göre bankacılık sektöründe takipteki alacaklar 15 Mart itibarıyla bir önceki haftaya göre yüzde 0,36 artarak 105 milyar 433 milyon liraya çıktı.

Türkiye de kamu ve özel sektör bir yılda dış borç faizine 12 milyar 143 milyon lira ödeyecek. Hazine ve Maliye Bakanlığı Merkez Bankası ve Türkiye İstatistik Kurumu verilerine dayanılarak yapılan bir araştırmaya göre 2018 Kasım – 2019 Ekim dönemlerinde kamu 5 milyar 544 milyon dolar faiz 71 milyar dolar ana para ödeyecek. Özel sektör ise dış borç için 6 milyar 599 milyon dolar faiz, 71 milyar 143 milyon dolar ana para ödeyecek. Brüt dış borç stokunun GSYH’ya oranı 2002 yılı sonundan bu yana görülen en yüksek seviyede. O tarihte brüt dış borç stoku 179 milyar 601 milyon dolar brüt dış borcun GSYH’ye göre ise yüzde 54,8 düzeyindeydi. Bu rakam 2002 yılı Haziran ayı sonu itibarıyla yüzde 59,8’e kadar çıkmış. 2005 yılı sonunda yüzde 34,2’ye kadar inmişti.

Ekonomik işbirliği ve kalkınma örgütü tarafından yapılan araştırma Türkiye de devletin ödediği dış borçların faiz oranının artışı açısından geçen yıl üye ülkeler içinde açık farkla ilk sırada olduğunu ortaya koydu. Türkiye de 2018 de 2017’ye oranda devlet borçlanma faiz oranı 4,76 puanlık artış gösterdi. Bu Türkiye’nin ekonomik riskler nedeniyle borçlanma faiz oranında ciddi artış gösterdiği anlamına geliyor. Meksika da 1 yıllık artış yüzde1,43 puan, İtalya da 1,14, Macaristan da ise 1,05 puan. OECD raporunda artan faiz oranının kurdaki kayıplarla birleşmesi halinde döviz cinsi yükümlülükleri göreceli olarak daha yüksek olan Macaristan, Meksika ve Türkiye’nin borçlanma maliyetlerinin daha da yükselebileceğinin altı çizildi.

Hazine ve Maliye Bakanlığı Nisan – Haziran da 33,2 milyar liralık iç borçlanmaya gidecek. Bakanlık Nisan Haziran döneminde borçlanma stratejisini açıkladı. Hazine söz konusu dönemde 32,6 milyar liralık iç borç servisine karşılık , 32,6 milyar iç borçlanma gerçekleştirecek.

Dış borçlanma ise yapılmayacak. Hazine ve Maliye Bakanlığı Nisan ayında 2,8 milyar lira, Mayıs ayında 18,8 milyar lira Haziran ayında ise 11 milyar lira iç borçlanma gerçekleştirecek.Nisan ayındaki iç borçlanmanın 1,9 milyar lirasının piyasadan, 1 milyar lirasının kamuya satışlardan, Haziran ayındaki iç borçlanmanın 8,1 milyar lirasının piyasadan, 500 milyon lirasının da kamuya satışlardan olması bekleniyor.