Bir varmış; bir yokmuş


Evvel zaman içinde


Kalbur saman içinde


Develer tellal iken


Pireler berber iken


Ben anamın beşiğini


Tıngır mıngır sallar iken…


………………………………………


GELELİM MASAL KAHRAMANLARIMIZI ANMAYA


Japon sinemacılar Miyazaki ve Takahata’nın animasyonlarıyla HEIDI çizgi film haline getirilmeden önce yüzü aşkın dilde basıldı. Heidi de yazarı gibi Alpler'de çocuk olmuş. Tıpkı yazarı Johanna'nın evlenip Zürih’e yerleşince doğduğu yer olan Hirzel’i özlemesi gibi, Heidi de Clara’ya arkadaşlık etmek için Frankfurt'a gittiğinde Dörfli'ye bir daha dönemeyeceğini düşünüp gizli gizli ağlıyordu ya…


Johanna, önce ciğerlerindeki rahatsızlık nedeniyle oğlunu birkaç ay sonra da eşini kaybettiğinde iyice sarsılıyor. Yaşamının son 15 yılını çeşitli hayır kurumlarında gönüllü işler yaparak geçiriyor. İsviçreli yazar Johanna Spyri 50'den fazla öykü ve birçok roman kaleme almış. Kitaplarının gelirini savaş yaralılarına bağışlamış.


SAMED BEHRENGİ'NİN KÜÇÜK KARA BALIK’I:


1939 yılının Haziranında Tebriz'de beş çocuklu yoksul bir Azeri işçi ailesinin oğlu olarak dünyaya gelen Samed Behrengi 29 yıllık yasamı boyunca öğretmenlik- çocuk öyküleri ve halk masalları yazarlığı, derleyicilik ve çevirmenlik yapıyor. Masallarındaki ileti aslında büyükleredir. Ama sen misin büyüklerin anlayabileceği masallar yazmaya kalkan... Halk edebiyatından ve folklorundan yaptığı derlemeleri temel alarak belki de dünyanın en nitelikli çocuk öykülerini yazmış Ama bir masalını bütün dünya dinledi: Küçük Kara Balık. Yazar, bu öyküsü ile devrimci halk rüyasını, bir balığın denizlere açılmak istemesi ile dile getirmiştir.


Cesaretin önemine vurgu yapan Behrengi, balığın hep aynı şeyleri yapmaktan sıkılıp tüm tehlikeleri göze alarak denize ulaşma çabası ile gösterir. İran'da hâlâ yasaklı olan Küçük Kara Balık, yaşamı sorguluyor. Bir balığın serüvenlerinin neden sakıncalı olduğunu anlayabilmek için kitabı okumak yeterli.


İngiliz çocuk edebiyatı yazarı LEWIS CARROL’un yaşamı boyunca dinine bağlı olmasına ve din adamlığı yapmasına rağmen en büyük sevdası matematik ve mantıktır. Küçüklüğünden bu yana şiir ve öykü de yazmaktadır. Onun tanınmasını sağlayan masal ise Alice Harikalar Diyarındadır. Eser, bir matematikçinin küçük bir kıza iyi zaman geçirtme çabalarının ürünüydü derler. Carroll küçüklüğünden beri kekelediği için sosyal yaşamda sıkıntı yaşamış ama ilginç olan çocuklarla konuşurken kekelememesi imiş. Alice öykülerini anlatırken kendisini “Dodo Kuşu” olarak yan rolde oynatmış.


İlk basıldığı 1865 yılından beri Alice yeni okuyucularla birlikte tekrar tekrar beyaz tavşanı izledi. Yazdığı bu masal, o dönem kullandığı yüksek dozda ağrı kesicilerin sonucu oluşan halüsinasyonlar miydi, tartışılıyor...


MASAL DÜNYASININ Muhteşem İkilisi Alman yazar Wilhelm-Jacop Grim Kardeşleri analım.


Rapunzel, Lyuyan Gizel, Çizmeli Kedi, Bremen Mızıkacıları, Pamuk prenses ve Yedi Cüceler, Fareli Köyün Kavalcısı, Kırmızı Başlıklı Kız.


Grimm Kardeşler Almanya'yı dolaşarak çeşitli mahalli lehçeleri incelemişler ve halk öykülerini toplayarak, temiz tutmaya çalışarak, olay eklemeden, değiştirmeden, edebi bir üslupla yeniden yazmışlar. Grim Kardeşlerin bilim adamı olarak en büyük başarıları Alman filolojisini bilim alanı olarak kurmalarıdır.


Fransız şair ve yazar LA FONTAINE (1621-1695)'den söz etmeden olur mu? Evi "Jean de la Fontaine Müzesi olarak kullanılıyor. La Fontain gençlik döneminde ciddi bir ilahiyat eğitimi almış sonra Hukuk Fakültesi'ni seçmiş ve ilk görevini Paris Parlamentosu’nda avukat olarak yapmış.


Yanında çalıştığı bakan sayesinde edebiyat çevresine giriyor. Bilinen fablları arasında Tilki ile karga, Ağustos Böceği ile Karınca, Kurtla Kuzu'yu okumayan var mı?


La Fontaine'in öykülerinde; farklı din ve kültürlerden insanlara gösterdiği hoşgörü dolayısıyla ayrı bir yere sahiptir. La Fontaine bir milli kahramanıdır Fransa'nın


YA, 18. YY’DA YAŞAYAN İrlandalı Jonathan Swift tarafından kaleme alınan Gulliver'in Gazileri adlı roman dünya edebiyatının en önemli politik – ironi eserlerinden biri değil mi?


Eser ülkemizde çocuk edebiyatı olarak kabul edilse de, durum çok farklı. Kitap İngiltere’nin baskıcı politikalarına yöneltilmiş çok sert bir eleştiri ve taslamadır. Yazar bu nedenle İrlanda'nın ulusal kahramanı olmuştur. Şimdi anlıyorum ki masalları uyutup, rahatlattıkları için değil bilinçlendirdikleri için çok sevmişim.